خراسان جنوبی| رؤیای مهاجرت معکوس
سومین استان پهناور کشور کمتر از یک درصد جمعیت ایران را در خودش جایداده است.خشکسالی بیش از دو دهه است که سایه شومش را بر سر خراسان جنوبی نهاده و مشکلات زیادی را برای مردم این خطه ایجاد کرده است. اگرچه این استان همواره در منطقه خشک و حاشيه کويرواقع بوده و طعم پرآبی را نمیچشیده اما میزان خشکسالی در چند سال اخیر بیشتر شده است.بهطوریکه برای نمونه در سال زراعی اخیر خسارت خشکسالی با باغات و مزارع کشاورزان استان مبلغ 480 میلیارد تومان بوده است و همین خشکسالی بر مهاجرت از این استان دامن زده است. خشکسالی، کمآبی و بیکاری از مهمترین دلایل مهاجرت روستاییان به مراکز استانها و شهرهاست لذا با اجرای پروژههای آبخیزداری و آبخوانداری و احیای قنوات در استان مرزی خراسان جنوبی میتوان امید را دوباره به روستاهای استان برگرداند.
1700 روستایی که خالی از سکنه شد
رضا سلمآبادی، مدیرکل کمیته امداد خراسان جنوبی گفت: سال ۷۵، ۳۵۶۰ آبادی در خراسان جنوبی داشتیم، اما خشکسالی ۲۰ ساله و از بین رفتن شرایط کشاورزی و دامداری، باعث شده بیش از ۱۷۰۰ روستای منطقه طی همین سالها خالی از سکنه شود. سلمآبادی ادامه داد: در حال حاضر ترکیب جمعیتی ما در روستاها بهویژه روستاهای مرزی، جمعیت سالمند است. با تداوم خشکسالی ها، روستاها ارزشافزوده برای ماندن نداشت و لذا بیشتر جوانان استان برای یافتن کسبوکار مناسب، از روستاها به سمت شهرها مهاجرت کردند. او ادامه داد: شرایط موجود مسائل و مصائب بسیاری را با خود همراه داشته که یکی از آنها کاهش جمعیت روستاها و افزایش جمعیت شهری است؛ بهطوریکه بر اساس آمار، سال ۷۵، ۳۸ درصد جمعیتمان در شهرها و ۶۲ درصد در روستاها ساکن بودند اما اکنون این آمار در سال ۹۵، به حضور ۵۹ درصدی جمعیت در شهرها و سکونت ۴۱ درصدی در روستاها بدل شده است. 20 سال خشکسالی باعث شده بخش اعظم کشاورزی و دامداری ما از بین برود. در حال حاضر روستاها عملا تولید را ازدستدادهاند و ارائه مواد اولیه غذایی بهجای اینکه از روستا به شهر صورت بگیرد، مسیر معکوسی را طی میکند.
80 سازه آبخیزداری در استان در دست اجرا است
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی سهم این استان از اعتبارات صندوق توسعه ملی را 16 میلیارد تومان اعلام کرد و گفت: اکنون 80 سازه آبخیزداری در این استان در دست اجرا است.
علیرضا نصرآبادی افزود: این پروژهها در 11 شهرستان خراسان جنوبی در قالب 26 پروژه و چهار طرح ملی آبخیزداری در صندوق توسعه ملی تعریفشده است. او وسعت عملیات اجرایی سازههای آبخیزداری استان خراسان جنوبی را 307 هزار هکتار عنوان کرد و گفت: طرح آبخیزداری روستای آرک و بین آباد شهرستان خوسف بزرگترین سازه آبخیزداری شرق کشور است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی حجم خاکی این پروژه را 91 هزار مترمکعب اعلام و اضافه کرد: اعتبار این پروژه یک میلیارد و 200 میلیون تومان است که خروجی حوضه آبخیز آرک و بین آباد در چهار روستای پاییندست نیز تحت تأثیر قرار خواهد گرفت. او گفت: تاکنون 50 درصد اعتبار مذکور اختصاصیافته و این پروژه آبخیزداری به بالای 85 درصد پیشرفت فیزیکی رسیده است. نصرآبادی با بیان اینکه با اجرای این پروژه 2 میلیون و 200 هزار مترمکعب آب به حجم آبگیری اضافه میشود یادآور شد: هفته گذشته شاهد بارندگی در آرک بین آباد و آبگیری کمتر از یکسوم حجم این سازه بودیم. او گفت: کشاورزان این منطقه از تأثیرات افزایش آب قنات پاییندست سازه آبخیزداری آرک بهرهمند شدند و آرزوی 40 ساله مردم این منطقه با تلاش مسئولان و مشارکت کشاورزان محقق شد. مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی گفت: با اجرای سازه آبخیزداری در منطقه آرک و بین آباد روان آبهایی که به سمت کویر در حرکت بودند کنترلشده و آب بهصورت مستقیم به جریانهای زیرسطحی نفوذ پیدا میکند. او افزود: به ازای هر مترمکعب عملیات آبخیزداری 530 مترمکعب آب به سفره آب زیرزمینی تزریق میشود که در غیر این صورت منجر به سیل جبرانناپذیری میشد. نصرآبادی گفت: حجم باقیمانده بزرگترین سازه آبخیزداری شرق کشور تا پایان دیماه به اتمام میرسد و دهه فجر افتتاح میشود.
بهزودی مهاجرت معکوس اتفاق میافتد
فرماندار خوسف هم گفت: از اواخر سال گذشته تاکنون سازه آبخیزداری در بیش از 150 بند و پشتبند بالادست قنوات و چشمههای این شهرستان انجامشده است.
محمد شفیعی با بیان اینکه 63 رشته قنات در شهرستان خوسف احیا و مرمت شد افزود: احیا و مرمت قنوات با همکاری و مشارکت کشاورزان امید به زندگی را در این مناطق دوچندان کرده است.
او بیان کرد: شهرستان خوسف با توجه به پراکندگی جمعیت نیاز به مرمت و احیا قنوات بیشتری دارد در غیر این صورت شاهد مهاجرت روستاییان به شهرها خواهیم بود.
فرماندار خوسف اظهار داشت: با افتتاح بزرگترین سازه آبخیزداری شرق کشور در روستای بین آباد و آرک این شهرستان بهزودی شاهد مهاجرت معکوس روستاییان بهویژه جوانان به این منطقه خواهیم بود.
